CANH TÁC BỀN VỮNG DUNG HÒA LỢI ÍCH KINH TẾ VÀ MÔI TRƯỜNG

Nông nghiệp Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ theo làn sóng “xanh” của thế giới. Các mô hình canh tác tiên tiến liên tục được giới thiệu và triển khai,vừa đẩy mạnh năng suất và chất lượng nông sản, vừa củng cố năng lực bảo vệ môi trường. Nông dân, doanh nghiệp và các hội nhóm dần nhận thức rõ ràng rằng canh tác bền vững không chỉ là xu hướng, mà còn là lời giải cho mục tiêu phát triển dài hạn: cân bằng năng suất, lợi nhuận và tài nguyên thiên nhiên.

Tư duy “bền vững” từ nhận thức đến hành động

Cân bằng giữa năng suất, lợi nhuận và tài nguyên

Canh tác bền vững không chỉ là câu chuyện tăng năng suất mà là duy trì hiệu quả kinh tế song song bảo tồn tài nguyên. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mô hình này dựa trên ba trụ cột: hiệu quả kinh tế, thân thiện môi trường và công bằng xã hội.

Với hơn 70% dân số sống ở nông thôn, việc phát triển nông nghiệp bền vững giúp người dân ổn định sinh kế và đáp ứng tiêu chuẩn “xanh” ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế. Khác với sản xuất truyền thống dựa vào hóa chất, canh tác bền vững chú trọng đảm bảo khả năng phục hồi tự nhiên của đất, tiết kiệm nước và áp dụng công nghệ sinh học để giảm ô nhiễm.

Giải pháp xanh cho nền nông nghiệp hiệu quả

Nhiều địa phương đã triển khai luân canh, xen canh, sử dụng phân hữu cơ và chế phẩm vi sinh nhằm tăng hiệu quả đất và hạn chế sâu bệnh. Vi sinh vật có lợi giúp phân giải chất hữu cơ, cố định đạm và kiểm soát nấm bệnh, nhờ đó giảm phụ thuộc vào phân hóa học và thuốc trừ sâu.

Đồng thời, nông dân tận dụng phụ phẩm như rơm rạ hay vỏ cà phê làm phân ủ hữu cơ, thay vì đốt bỏ gây ô nhiễm. Hệ thống tưới tiết kiệm và năng lượng tái tạo cũng được ứng dụng, giúp giảm chi phí và phát thải. Những thay đổi nhỏ này đang tạo nên chuyển biến lớn trong tư duy canh tác, đưa sản xuất nông nghiệp Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát thải thấp.

Hiệu quả kinh tế dài hạn và vai trò doanh nghiệp

Lợi ích kép từ đầu tư xanh

Canh tác bền vững mang lại hiệu quả kinh tế ổn định nhờ giảm chi phí đầu vào và nâng cao giá trị nông sản. Thông qua báo chí và kết quả khảo sát chuyên môn, sau vài vụ áp dụng, nhiều mô hình ghi nhận giảm 20 – 30% chi phí sản xuất trong khi năng suất duy trì ổn định. Sản phẩm “xanh” hoặc “hữu cơ” có giá bán cao hơn trên thị trường quốc tế, tạo thêm động lực cho người nông dân chuyển đổi phương án canh tác.

Tại Đồng Tháp và An Giang, mô hình sản xuất tuần hoàn dùng rơm nuôi trùn, ủ phân hữu cơ đã chứng minh hiệu quả và tính khả thi khi vừa tận dụng phế phẩm, vừa tạo thêm thu nhập, đảm bảo sinh kế. Canh tác bền vững không chỉ bảo vệ môi trường, mà còn là bài toán kinh tế thông minh cho tương lai nông nghiệp Việt.

Doanh nghiệp là cầu nối thúc đẩy nông nghiệp xanh

Cùng với người nông dân, doanh nghiệp công nghệ sinh học và nông nghiệp xanh đang đóng vai trò hạt nhân trong quá trình chuyển đổi sang nền nông nghiệp bền vững. Họ cung cấp chế phẩm vi sinh, chuyển giao kỹ thuật, kết nối đầu ra và bảo đảm sản phẩm đạt chuẩn quốc tế. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng khuyến khích mở rộng mô hình sản xuất phát thải thấp, hướng đến mục tiêu giảm ít nhất 30% phát thải trong nông nghiệp đến năm 2030.